Władysławowo - Jastrzębia Góra: Droga Nadmorska
Lokalizacja
W roku 1920 należący do Polski brzeg nad otwartym Bałtykiem miał bardzo słabo rozwiniętą komunikację. Utrudniało to rozwój gospodarczy i ewentualną obronę tego obszaru. Jednocześnie kłopoty z przewiezieniem zaopatrzenia wojskowego podczas wojny polsko-bolszewickiej 1919-1921 podkreśliły zarówno militarne znaczenie wybrzeża, jak i brak należytej komunikacji.
Wówczas pospiesznie zbudowano kolej wojskową Puck - Hel. Następnie rozpoczęto budowę arterii komunikacyjnej wzdłuż brzegu morza, od linii kolejowej ku granicy z Niemcami. Tak zwana Droga Nadmorska miała łączyć stację kolejową Wielka Wieś (dziś Władysławowo) z osadą Jastrzębia Góra i wsią Karwia.
Na 9 km odcinku Wielka Wieś - Jastrzębia Góra nawierzchnię wykonano z bazaltu spajanego asfaltem. Jezdnia ta miała szerokość 8 m oraz dwa pobocza liczące po 4,5 m – lecz takie parametry wynikały raczej z potrzeb wojska i ciężkiej artylerii, niż rybaków lub ówczesnych turystów. Odcinek Jastrzębia Góra - Karwia był węższy, a jego nawierzchnię wykonano ze żwiru i tłucznia.
Drogę zbudowano w latach 1929-1931 i biegła wówczas przez otwarty teren, dlatego stała się jedną z najpiękniejszych dróg Polski. Wówczas nazywano ją „autostradą słońca”, „autostradą nadmorską” lub „bulwarem morskim”. Bardzo ułatwiła komunikację mieszkańcom oraz budowę pensjonatów i przyspieszyła rozwój turystyki.
Arterię poprowadzono równolegle do brzegu morza, w odległości od 200 m do 500 m, omijając nadmorskie wąwozy. Zasypano tylko szeroki wąwóz Rudnik, lecz na jego dnie zbudowano przepust-tunel długości 55 m. Tunel ten ma masywną żelbetową konstrukcję i militarny charakter - jego profil jest identyczny jak w podziemnych chodnikach ówczesnych fortyfikacji.
Na militarne cechy Drogi Nadmorskiej wskazują także:
- nawierzchnia z bazaltu, pozwalająca na transport ciężkiej artylerii i charakterystyczna dla wojskowych dróg w fortyfikacjach na Polesiu,
- łagodne zakręty i szerokie pobocze, co pozwalało ułożyć tor kolejowy – w ówczesnym przewodniku turystycznym napisano nawet, że „W przyszłości obok jezdni ma przechodzić tramwaj elektryczny”,
- przebieg wschodniego końca drogi pozwalał na łatwe dołączenie nowej bocznicy do istniejących torów,
- odcinek o bazaltowej nawierzchni i szerokim poboczu kończy się na skaju wzniesienia z osadą Jastrzębia Góra - a jest to dogodne do obrony miejsce, dominujące nad Karwieńskimi Błotami oraz ówczesną granicą z Niemcami,
- w osadzie Cetniewo ulokowano jednostkę wojskową, dla której nowa szosa była główną osią przemarszu.
Obecnie „bulwar morski” stanowi zabytek techniki drogowej, a jego ponad 80. letnia nawierzchnia z bazaltu tylko na kilku odcinkach została pokryta asfaltem.
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony
- Wypowiedz się na stronie Kontakt