Władysławowo: szańce w Wielkiej Wsi (1635?)
Lokalizacja
Dzieje pierwszych polskich nowożytnych fortyfikacji, służących obronie wybrzeża, dotychczas nie są w pełni wyjaśnione. Znane jest istnienie na Półwyspie Helskim dwóch twierdz, a mianowicie Władysławowa w rejonie osady Chałupy oraz Kazimierzowa pod Kuźnicą. Ponadto ufortyfikowano Puck, który był pierwszym portem wojennym Rzeczypospolitej.
Okazuje się jednak, że wzniesiono jeszcze jeden kompleks fortyfikacji, na który natrafiono podczas budowy portu rybackiego w Wielkiej Wsi (dziś Władysławowo). Wówczas znaleziono różne ślady, a nawet okazałe szczątki dawnych fortyfikacji wzniesionych u nasady Półwyspu Helskiego. Wskazują one, że Wielka Wieś w czasach Władysława IV stanowiła element obrony bazy morskiej tworzonej na Zatoce Puckiej. O szczątkach murów fortecznych mało kto wiedział wśród ówczesnych mieszkańców, chociaż resztki ruin dawnych warowni znajdowano także na posiadłościach przylegających do górnej części obecnej ulicy Starowiejskiej.
Oba miejsca, to znaczy rejon portu oraz dawną zabudowę wsi, dzieli odległość około 500 m. Znaleziska wskazują więc, iż były to co najmniej dwa dzieła obronne, prawdopodobnie szańce ziemne. Fortyfikacje ulokowano na wypłaszczeniu nadzatokowej skarpy i broniły wstępu na mierzeję. Szańce zapewne przeznaczone były do samodzielnie prowadzonej obrony i otrzymały narys zamknięty, czyli funkcję i formę redut. Prawdopodobnie były to klasyczne założenia obronne zbudowane na planie czworoboku i wykonane jako ziemna fortyfikacja polowa, składająca się z wału oraz fosy z ostrokołem. Mogły być połączone ciągłym wałem, przedłużonym na skrzydła.
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony
- Wypowiedz się na stronie Kontakt