Kaszuby Północne LOT - kaszubypolnocne.pl

Muzeum Ziemi Puckiej - Szpitalik 

Dzieje puckiego szpitalnictwa sięgają XIV w., gdy utworzono poza granicami miasta pierwszy szpital z kaplicą, a następnie kościołem św. Jerzego. Początkowo był on miejscem odosobnienia zakaźnie chorych. Z czasem przejął funkcje przytułku dając schronienie ubogim, starcom i osobom kalekim. Około połowy XVI w. kościół św. Jerzego przejęła gmina ewangelicka, natomiast sam szpital pozostał w rękach parafii katolickiej. W tym czasie utrzymanie obiektu oraz pensjonariuszy pokrywały dotacje z siedmiu parcel miejskich, Wsi Puckiej, a także z dóbr należących do starostów puckich.

Podczas wojen polsko – szwedzkich zespół szpitalny uległ całkowitemu zniszczeniu (1656 r.). Wkrótce przystąpiono do wznoszenia nowej lecznicy. Środki na ten cel pochodziły z dotacji ustanowionej przez króla polskiego Jana III Sobieskiego. Odbudowa szpitala (bez kościoła) nastąpiła około 1681 r. Nowy budynek posadowiono tym razem w obrębie murów miejskich Pucka.

Około 1757 r. starosta pucki Ignacy Przebendowski przeznaczył środki na gruntowny remont obiektu. Wraz z matką Urszulą z Potockich był też twórcą fundacji na rzecz ubogich z miasta.  Sfinansowali oni roczne utrzymanie dwojga pensjonariuszy szpitalika płatne przez 72 lata.

Nadany w 1827 r., a uzupełniony w 1854 r. nowy statut szpitala w precyzyjny sposób regulował sprawy majątkowe i porządkowe obiektu. Gwarantował on każdemu pensjonariuszowi oddzielny pokój, niewielki ogródek oraz nieznaczną kwotę pieniędzy. Mieszkańcami budynku mogli być ubodzy i starcy z terenu parafii puckiej pod wezwaniem św.św. Piotra i Pawła, a ciężar ich utrzymania spoczywał na tejże parafii oraz magistracie miasta. Funkcję przytułku obiekt sprawował do końca lat 60. XX w.

W 1970 r. budynek Szpitalika stał się siedzibą Stacji Gromadzenia Dóbr Kultury i Upowszechniania Wiedzy o Regionie przekształconej w 1980 r. w Muzeum Ziemi Puckiej. Celem tej powołanej do życia przez włodarzy miasta Puck placówki było prowadzenie badań naukowych oraz gromadzenie obiektów zabytkowych związanych z regionem. Szybki rozwój instytucji spowodował wyodrębnienie w ramach jednostki samodzielnych działów. W 1975 r. rozpoczął pracę Dział Etnograficzny, rok później Historyczny, a z końcem lat 70. XX w. Archeologiczny.

Działalność oraz zgromadzone zbiory pozwoliły na przygotowanie w budynku Szpitalika w 1973 r. pierwszej w historii Stacji Gromadzenia Dóbr Kultury i Upowszechniania Wiedzy o Regionie ekspozycji. Tematem przewodnim udostępnionej zwiedzającym wystawy była kaszubska kultura ludowa. Wkrótce władze miejskie na potrzeby rozwijającej się placówki przekazały kolejny obiekt, którym był położony w sąsiedztwie Szpitalika dom kowala z kuźnią. W ten sposób powstał kompleks, gdzie eksponowano zbiory etnograficzne.

Przeprowadzone w latach 2010 – 2013 prace modernizacyjne w kompleksie Szpitalika zaowocowały otwarciem 18 maja 2014 nowej ekspozycji stałej, której trzon stanowi prezentacja zbiorów etnograficznych. W jej skład wchodzą aranżacje warsztatów rzemieślniczych jak: kuźnia, warsztaty szewski, krawiecki, tkacki, rogarski, a także obróbki drewna (ciesielski, stolarski, bednarski). Obok tego część wystawy przybliża tematykę związaną z tradycyjnym rybołówstwem morskim. Do charakteru obiektu Szpitalika nawiązują ekspozycje poświęcone lecznictwu na Ziemi Puckiej. Przybliżają one zarówno dzieje medycyny lekarskiej w regionie, jak i bogatą tradycję lecznictwa ludowego na Kaszubach Północnych. Dopełnienie stanowi prezentacja sztuki ludowej oraz zagadnień związanych z regionalizmem kaszubskim.