Legenda o zapadłym zamku i pięknej, ale nie najpiękniejszej królewnie jest przekazywana w odniesieniu do charakterystycznego wzniesienia, na którym dawno, dawno temu stacjonował gród warowny.
W Polsce jest przynajmniej kilka wzniesień o nazwie Zamkowa Góra. Na Kaszubach znajduje się w dwóch miejscach: wzniesienie o wys. 223 m n.p.m. na Wzgórzach Szymbarskich oraz o wys. 102,4 m n.p.m. na Wysoczyźnie Żarnowieckiej blisko Jeziora Żarnowieckiego.
We wczesnym średniowieczu (prawdopodobnie VII-IX wieku) mieścił się na Górze Zamkowej, tej przy jez. Żarnowieckim (GPS 54.758606, 18.084757), gród warowny o konstrukcji drewniano-ziemnej. Miejsce trudno dostępne służyło do obrony i było zamieszkiwane przez wspólnotę rodową. Grody budowano z troski o bezpieczeństwo mieszkańców.
Tak jak czytamy w książce „Szlak Historii Militarnej Kaszub Północnych”: gród zniszczono gwałtownie, pewnie podczas zbrojnego napadu. Wymiary grodziska z fosami to około 110 x 60 m. Brama ulokowana była od strony wschodniej. Jest to typowe grodzisko wyżynne, dostosowane do terenu. Ma układ pierścieniowaty, wały ziemne obejmują dwa ułożone tarasowo majdany, przy czym zachodni jest wyższy i może być to pierwotna część, powiększonego później grodu. Taki układ zapewniał lepsze warunki obronne i mógł pełnić dwie funkcje: górna mieściła chram (świątynię) lub siedzibę władcy, a wysunięta dolna była zapleczem gospodarczym.
Szczyt wzniesienia zajętego przez grodzisko ma wysokość około 95 m n.p.m. (93,6 m ponad taflę wody jeziora Żarnowieckiego). Obecna wysokość zachowanych wałów ziemnych sięga 100 m n.p.m. Tyle jeśli chodzi o fakty.
Z kolei legenda mówi, że w średniowieczu stał tu zamek otoczony wałami i fosami. Zamieszkiwała go piękna i strojna królewna. Gdy szykowała się na mszę do pobliskiego kościoła w Żarnowcu patrząc w lustro mówiła: „Jestem najpiękniejsza na świecie.” Służąca usłyszała słowa królewny i odparła: „Ja znam piękniejszą od Ciebie, to Matka Boża”. Królewna wściekła się i rzekła: „To ja jestem najpiękniejsza na świecie, jeśli nie, niech zamek zapadnie się pod ziemię.” I tak też się stało.
Co ciekawe czar może zdjąć osoba, która w trakcie czytania opisu Męki Pańskiej w Palmową Niedzielę milcząc przebiegnie z kościoła w Żarnowcu na Zamkowiszcze. To dystans ok. 5 km. Po drodze trzeba pocałować każde napotkane zwierzę. Może Ci się uda po wielu latach odmienić los królewny?
Barbara Mudlaff
2016-07-28
.jpg "Naturalnie, Kaszuby Północne")
